Slechts 7% wil hun data voor AI laten gebruiken: NOYB hekelt Meta’s ‘legitiem belang’ claim

Europese gebruikers vs. Meta’s AI-plannen: de cijfers liegen niet

Een recent onderzoek door noyb (None of Your Business), uitgevoerd via het Gallup Institute, legt een opvallende discrepantie bloot: in Duitsland, onder 1.000 Meta-gebruikers, gaf slechts 7% aan dat het wél wil dat hun persoonlijke gegevens worden gebruikt voor het trainen van Meta’s AI-systemen . Tegelijk had bijna driekwart van de deelnemers gehoord van Meta’s plannen — maar liefst 27% was volledig ongeïnformeerd over wat er met hun data gebeurde.

Dat roept sterke vraagtekens op bij de claim dat Meta zijn gegevensgebruik kan baseren op een ‘legitiem belang’ (artikel 6(1)(f) GDPR), in plaats van op een échte, geïnformeerde toestemming (opt-in).

Minder dan de helft bewust geïnformeerd — en grote verschillen per leeftijdsgroep

Het communicatieproces van Meta blijkt gebrekkig:

• Slechts 40% van de Instagram-gebruikers herinnert zich een in-app melding over de datanieuwe AI-gebruikspolicy. Voor Facebook lag dit percentage op 39%.

• Jongeren (16–30 jaar) waren het minst op de hoogte: slechts 21% herinnerde zich een waarschuwing, tegenover 48% bij gebruikers boven de 60.

Als 27% van de ten minste 274 miljoen EU-gebruikers van Meta onwetend blijft, betekent dit dat 68 miljoen mensen geen idee hebben dat hun data zijn aangeleverd voor AI-training — ondanks publieke verontwaardiging.

Wat zegt NOYB (en Max Schrems)?

Max Schrems (oprichter van noyb) laat zich duidelijk uit:
“In plaats van gebruikers om toestemming te vragen en dan ‘nee’ te accepteren, kiest Meta ervoor dat het recht op winst belangrijker is dan privacyrechten van minstens 274 miljoen EU-gebruikers.”

Daarnaast benadrukt noyb dat er geen aantoonbaar bewijs is dat gebruikers geïnformeerd waren of dat hun verwachtingen vallen onder wat GDPR toelaat.

Juridische context & risico’s

noyb is niet de eerste die Meta aanpakt. Ze verstuurden eerder al een cease-and-desist-brief en onderzoeken nu de mogelijkheden voor een Europese class-action met forse schadeclaims.

Meta’s claim dat AI-training onder ‘legitiem belang’ valt, wordt juridisch zwaar bekritiseerd. Onder GDPR is dat een high-stakes interpretatie, en wanneer 93% van gebruikers expliciet niet wil meewerken, lijkt die claim juridisch uiterst kwetsbaar.

We verwezen eerder al in een vorige blog naar de risico’s en correctie van consent-systemen binnen GDPR-kaders. [link toevoegen]

Wat betekent dit voor je organisatie?

1. Informeren = essentieel: Zorg ervoor dat je gebruikers duidelijk en actief informeert, ook jongere doelgroepen die snel overgeslagen worden.

2. Toestemming serieus nemen: Vertrouw niet op ‘legitiem belang’ wanneer gebruikers hun data voor AI-gebruik beschikbaar stellen. Kies voor échte opt-in.

3. Wees voorbereid op acties: Noyb’s traject toont aan dat privacy-activisten steeds meer inzetten op collectieve rechtszaken.

Conclusie

De studie toont aan dat Meta’s aanpak niet alleen juridisch aanvechtbaar is, maar ook maatschappelijk onwenselijk. Slechts een fractie van gebruikers wil meewerken, terwijl miljoenen ongeïnformeerd blijven. Transparantie en toestemming zijn geen optie — het is een must om GDPR-compliant te blijven.

Neem contact met mij op om te bespreken hoe jouw organisatie data privacy en GDPR-compliance naadloos kan combineren in het beleid.